Poprawa efektywności energetycznej budynków mieszkalnych

Spółdzielnia Mieszkaniowa „Nadodrze” w Głogowie realizuje trzy projekty zatytułowane „Poprawa efektywności energetycznej budynków mieszkalnych na terenie miasta Głogowa” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego na lata 2014-2020 Oś priorytetowa 3. Gospodarka niskoemisyjna, Działanie 3.3 Efektywność energetyczna w budynkach użyteczności publicznej i sektorze mieszkaniowym, Poddziałanie 3.3.1 Efektywność energetyczna w budynkach użyteczności publicznej i sektorze mieszkaniowym – OSI.

Projekt realizowany jest w terminie od 01.07.2017 do 31.10.2018.

Opis projektów:

Przedmiotem projektów jest termomodernizacja dwudziestu dziewięciu budynków mieszkalnych należących do Spółdzielni „Nadodrze” w Głogowie:

• Armii Krajowej 2-4, 6-8, 10-12, 14-16, 18-20, 22-26, 28-30,
• Łokietka 19-23, 16-24, 26-28, 30-34, 10-14,
• Królewska 16,
• Jagiellońska 55,
• Kasztelańska 2-6, 8-10,
• Gwiaździsta 1, 3, 5 i 7,
• Budziszyńska 1-9, 11-17, 19-25, 27-33,
• Orbitalna 21-23, 25-27,
• Piasta Kołodzieja 12-14, 4-10,
• Wawelska 5-9.

Szacunkowy koszt zadań oraz kwota dofinansowania:

Zły stan energetyczny budynków, potwierdzony zleconymi audytami energetycznymi, przyczynił się do podjęcia przez Spółdzielnię decyzji o przeprowadzeniu niezbędnych prac termomodernizacyjnych. Przeprowadzone audyty energetyczne wykazały, że ww. budynki generują znaczące straty energii cieplnej. Sprawia to, że utrzymywanie ich w dotychczasowym stanie jest po prostu nieopłacalne nie tylko ze względów ekonomicznych, ale także ekologicznych. Ponadto należy zaznaczyć, że znaczące straty energii cieplnej powodują konieczność jej zwiększonego wytwarzania. Wiąże się to z problematyką wysokiej emisji szkodliwych gazów oraz pyłów, w tym pyłu PM10. Nie chcemy przyczyniać się do zwiększenia zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Nie chcemy, by nasi mieszkańcy odczuwali w sposób negatywny zmiany zachodzące w sferze klimatu. Dzięki przeprowadzeniu prac termomodernizacyjnych w określonym zakresie tj. docieplenie stropodachów, docieplenie ścian zewnętrznych i docieplenie ścian zewnętrznych balkonowych budynków oraz montaż zaworów termostatycznych, projekt przyczyni się do realizacji celów energetyczno-klimatycznych, Strategii Europa 2020, Pakietu Suma kontrolna: 2962-F090-0534-5EFE 4 / 72 Energetyczno-Klimatycznego UE 3×20 oraz założeń polskiej polityki środowiskowej, w tym tej realizowanej w regionie Dolnego Śląska w ramach RPO WD 2014-2020. Projekt wpisuje się także w oczekiwania mieszkańców termomodernizowanych budynków. W trosce o komfort życia naszych mieszkańców chcemy, aby ich warunki życia były jak najlepsze, dlatego też przeprowadzone prace termomodernizacyjne mają na celu zmniejszenie energochłonności budynków, a tym samym obniżenie kosztów wytwarzania energii cieplnej, co bezpośrednio przełoży się na wysokość rachunków za ogrzewanie. Dodatkowo, pragniemy wskazać naszym mieszkańcom jak ważne są nawyki proekologiczne.

Celem projektu jest poprawa efektywności energetycznej budynków. Planowany cel pragniemy osiągnąć poprzez następujące działania: modernizacja systemu grzewczego, docieplenie ścian zewnętrznych, docieplenie stropodachu, docieplenie ścian zewnętrznych balkonowych. Oprócz termomodernizacji Spółdzielnia „Nadodrze” w Głogowie planuję takie działania jak: dostosowanie budynku do potrzeb osób niepełnosprawnych, głównie niewidomych i słabowidzących poprzez zamontowanie ułatwień takich jak: pinezki, taśmy naprowadzające. Poprzez te działania pragniemy zapobiegać dyskryminacji (w tym przypadku ze względu na niepełnosprawność), a także zapewnić równy dostęp i pełne uczestnictwo we wszystkich dziedzinach życia. Ponadto pragniemy przeszkolić mieszkańców w zakresie obsługi innowacyjnych technologii, a także edukować w zakresie ochrony środowiska i korzystania z Odnawialnych Źródeł Energii. Grupą docelową są wszyscy mieszkańcy termomodernizowanych budynków mieszkalnych. Za realizację projektu w ramach nadzoru odpowiedzialny będzie Wnioskodawca, natomiast każde inne działania, w tym prace termomodernizacyjne, wykonają firmy wyłonione w ramach ogłoszonego konkursu. Poziom realizacji zaplanowanych celów zmierzymy przy pomocy wskaźników takich jak: powierzchnia użytkowa budynków poddanych termomodernizacji, liczba gospodarstw domowych z lepszą klasą zużycia energii, liczba zmodernizowanych energetycznie budynków, liczba obiektów dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych, szacowany roczny spadek emisji gazów cieplarnianych, ilość zaoszczędzonej energii cieplnej.

Geneza projektów, analiza problemów, analiza potrzeb środowiska społeczno-gospodarczego Projektu:

Przez cały okres swojej działalności Wnioskodawca dba o członków Spółdzielni, a także podejmuje działania, mając na uwadze całą społeczność regionu. Spółdzielnia Mieszkaniowa „Nadodrze” rozpoczęła termomodernizację w latach 90-tych i szybko uporała się z dociepleniem budynków z najmniejszą ochroną cieplną. Wszystkie działania odbywały się według fachowo opracowanych i uzgodnionych z mieszkańcami programów.

Bardzo ważnym elementem działań podejmowanych przez Zarząd Spółdzielni jest system efektywności energetycznej, tzw. „białych certyfikatów”, który jest integralnym elementem ustawy o efektywności energetycznej. Jest to system mechanizmu rynkowego prowadzący do uzyskania wymiernych oszczędności energii przez odbiorców końcowych, zwiększenie oszczędności przez urządzenia do potrzeb własnych oraz zmniejszenie strat ciepła i energii w przesyle.

Do najważniejszych działań w zakresie efektywności energetycznej wpisujących się katalog inwestycji prooszczędnościowych możemy zaliczyć termomodernizację budynków, wymianę oświetlenia klatek schodowych i piwnic na oświetlenie energooszczędne (często ledowe) z czujnikami ruchu i zmierzchu oraz wymianę zespołów napędowych w windach.

Prowadzone działania mają na celu zmniejszenie kosztów utrzymania i eksploatacji naszych budynków, a w przypadku występujących możliwości również pozyskanie środków zewnętrznych z dostępnych źródeł wsparcia.

Spółdzielnia prowadziła szereg działań w zakresie termomodernizacji i remontów budynków, przy realizacji których pozyskała 16% premii termomodernizacyjnej z programu rządowego wspierania remontów i termomodernizacji. W lipcu 2015 roku Spółdzielnia podpisała umowę „sukcesu” z Instytutem Gospodarki Nieruchomościami w Katowicach na przeprowadzenie analizy dziedzin i zakresów przedsięwzięć Spółdzielni, pozwalających na wykorzystanie systemu białych certyfikatów w celu pozyskania przez Spółdzielnię środków finansowych z tytułu uzyskania świadectwa efektywności energetycznej. Następnie Instytut w ramach umowy sporządzi na te przedsięwzięcia audyty efektywności energetycznej w celu uczestnictwa Spółdzielni Mieszkaniowej Nadodrze w Głogowie w przetargu ogłaszanym przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. W zakresie umowy znalazło się ponad 150 przedsięwzięć już zrealizowanych.

W ostatnich latach spółdzielnia rozpoczęła realizację kolejnego programu termomodernizacji na lata 2014-2020. Zapisy programu dostosowano do ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów. Rządowy program zapewnia wsparcie na poziomie 10-15% wartości robót. W latach 2015 i 2016 przeprowadziliśmy termomodernizację ponad 30 budynków, pozyskaliśmy ponad 1,2 mln zł. Jakość i terminowość przeprowadzonych robót była na wysokim poziomie, a nasi inspektorzy na bieżąco kontrolowali realizowane prace.

Obecnie realizowane projekty wiążą się z drugim rozdaniem środków unijnych na zadania związane z efektywnością energetyczną. W pierwszym spółdzielnie nie były w ogóle brane pod uwagę. Zanosiło się, że teraz też zostaną pominięte. Zjednoczyliśmy siły i wspólnie z innymi spółdzielniami z regionu legnickiego i jeleniogórskiego przekonaliśmy marszałka województwa do uwzględnienia nas w konkursach. Tylko w pięciu województwach spółdzielnie są beneficjentami tych środków. Jesteśmy wdzięczni marszałkowi za taką możliwość na Dolnym Śląsku.\

Spółdzielnia Mieszkaniowa „Nadodrze” złożyła trzy wnioski o dofinansowanie, z których wszystkie pozytywnie przeszły ocenę formalną i merytoryczną. Jeden z wniosków otrzymał największą liczbę punktów i znalazł się na szczycie listy projektów do dofinansowania. W pierwszym etapie w całym województwie tylko pięć wniosków zakwalifikowano do dofinansowania, w tym aż dwa naszej spółdzielni. W związku z tym, że Urząd Marszałkowski dysponował dodatkowymi środkami, spółdzielnie z naszego regionu wystąpiły z wnioskiem o przeznaczenie ich na dotacje dla pozostałych projektów. Dzięki temu również trzeci wniosek SM „Nadodrze” otrzyma wsparcie finansowe.

Przedmiotem projektów jest termomodernizacja budynków mieszkalnych będących w zasobach Spółdzielni. Działania te są podejmowane z uwagi na dbałość o środowisko naturalne. Działania w ramach projektu zostały zaplanowane z myślą o poprawie komfortu osób korzystających z przedmiotowego budynku. Poniżej pragniemy opisać projekt w różnych kontekstach:

Kontekst społeczny: działania podjęte w ramach wniosku zyskują aprobatę ze strony społeczeństwa lokalnego, ze względu na to iż termomodernizacja budynku przysłuży się nie tylko Wnioskodawcy, ale także osobom korzystającym z budynku, w tym: najemcom, odwiedzającym i stałym pracownikom. Termomodernizacja poprawi nie tylko efektywność energetyczną budynku, ale także jego wygląd zewnętrzny. Wnioskodawca pragnie szerzyć idee ochrony środowiska, wpłynąć na zwiększenie świadomości ekologicznej wśród społeczeństwa. Termomodernizacja nie powinna wzbudzić żadnych protestów społecznych, ponieważ instalacja nie wpływa w żaden sposób na środowisko naturalne czy estetykę otoczenia.

Kontekst ekonomiczny: Z ekonomicznego punktu widzenia warto zwrócić uwagę, iż planowane pracę pozwolą zwiększyć niezależność energetyczną budynku, zaoszczędzić na rachunkach za prąd, zaoszczędzić na rachunkach za ogrzewanie. Przez realizację projektu w budynku zostanie zwiększona efektywność energetyczna o 37,95%. Ponad to roczne oszczędności kosztów energii będą na poziomie 294037,36 zł.

Kontekst polityczny: Spółdzielnia prowadzi działalność społeczną, oświatową i kulturalną w oparciu o przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo Spółdzielcze Art.1 § 2 z późniejszymi zmianami o Spółdzielniach Mieszkaniowych. Ponadto planowane prace, w tym mikro-instalacja fotowoltaiczne o mocy nieprzekraczającej 40kW, nie należą do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, wymienionych w paragrafie 3 ustęp 1 punkt 52 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 roku w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U.Nr 213, poz 1397, z późn.zm.). Ponadto projekt nie wymaga uzyskania decyzji środowiskowych, ani innej decyzji wymienionej w art.72 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (DZ.U.z 2013 e., poz. 1235 tekst jednolity z późniejszymi zmianami). Podsumowując, realizacja planowanego projektu nie jest sprzeczna z przepisami Prawa Polskiego ani Europejskiego. Mało tego, planowana inwestycja wpisuję się w plany przyjęte przez Unię Europejską, a także wspierają polityczne ustalenia na gruncie Państwowym.

Kontekst instytucjonalny: Spółdzielnia otrzymała zaświadczenie że projekt wynika z Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Miasta Głogowa. Wnioskodawca przy planowaniu niniejszego projektu zdiagnozował poniższe problemy, które dotykają bezpośrednich i pośrednich odbiorców projektu:

• Zanieczyszczenie środowiska atmosferycznego
• Emisja pyłów PM 10 wpływająca na zanieczyszczenie środowiska
• Znaczna emisja dwutlenku węgla do atmosfery
• Niska efektywność energetyczna budynków
• Budynki mają niską funkcjonalność
• Wysokie koszty w utrzymaniu budynków
• Nieestetyczny wygląd budynków
• Utrudnienia w korzystaniu z budynków
• Brak więzi społecznych i integracji
• Dyskryminacja

Poprzez realizację projektu Wnioskodawca pragnie mieć realny wpływ na rozwiązanie zdiagnozowanych problemów. Poprzez montaż instalacji fotowoltaicznej Spółdzielnia przyczyni się do poprawy jakości środowiska atmosferycznego, w tym do redukcji dwutlenku węgla a także pyłów PM 10. Bardziej szczegółowa analiza w dalszej części wniosku. Ponadto Wnioskodawca poprzez termomodernizacje zwiększy efektywność energetyczną budynków, a zarazem poprawią ich funkcjonalność. Przeprowadzone prace przyczynią się też do zmniejszenia kosztów utrzymania budynków, poprawią ich wygląd zewnętrzny, ułatwią korzystanie z budynków. Wnioskodawcy przyświecają globalne cele: ochrona środowiska naturalnego, poprawa jakości powietrza, redukcja emisji pyłów szkodliwych do atmosfery. Poprzez realizację projektu Wnioskodawca chcę również zadbać o sferę społeczno–kulturalną społeczeństwa, w którym funkcjonuję, zdając sobie sprawę z wagi problemów społecznych.

Cele realizacji projektów:

Najważniejsze cele to: zwiększenie efektywności energetycznej budynków, poprawa środowiska naturalnego poprzez spadek emisji gazów cieplarnianych, integracja społeczna, podwyższenie świadomości ekologicznej wśród społeczności lokalnej i pracowników, podwyższenie kompetencji cyfrowych użytkowników budynku, działanie przeciwko dyskryminacji w tym dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność oraz na rzecz równości szans kobiet i mężczyzn. W ramach podjętych działań projekty wpisują się w następujące cele strategiczne RPO WD: poprawa społecznej i dostępności przestrzennej województwa przy zrównoważonym wykorzystaniu specyficznych cech potencjału gospodarczego i kulturowego regionu oraz przy pełnym poszanowaniu jego zasobów przyrodniczych. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez poprawę atrakcyjności inwestycyjnej ośrodków miejskich i usprawnienie powiązań między nimi, zwiększenie atrakcyjności osiedleńczej oraz przełamywanie barier strukturalnych na obszarach o niższym potencjale rozwojowym. Poprzez redukcję emisji gazów cieplarnianych, która jest celem projektu, poprawi się komfort życia mieszkańców regionu na długie lata, co stanowi jeden z celów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego na lata 2014-2020. Podsumowując planowana inwestycja wpisuję się w następujące cele jakie zakłada RPO: Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości TIK, wspieranie przejścia na gospodarkę nisko-emisyjną we wszystkich sektorach, zachowanie i ochrona środowiska naturalnego oraz wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami, promowanie włączenia społecznego, walka z ubóstwem i wszelką dyskryminacją.